Olası Marmara sarsıntısında İstanbul’un durumuna ait telaşlar sürüyor. Kentin 7 ve üzeri bir zelzeleye nasıl bir direnç göstereceği bilinmezliğini korusa da Sarsıntı Master Planı, kentin röntgenini gösteren en değerli çalışma olarak kabul ediliyor.
Planda, kentin kalburüstü semtleri olarak bilinen Koşuyolu ve Levent Mahalleleri’ndeki konut stokunun birçoklarının değişikliğe uğradığı belirtilerek “Levent’te yeme-içme, ticaret, ofis, cümbüş fonksiyonlarına dönüşüm nedeniyle binaların özgün durumlarından çok farklılaştığı gözlenmektedir” denildi.
BAKIRKÖY KIYILARI, AYAMAMA DERESİ…
Plana nazaran, Bakırköy kıyılarından Marmara Denizi’ne dökülen Ayamama Deresi’nin sağlı sollu yaklaşık 500’er m’lik etrafında tehlikeli heyelan, taşkın ve sıvılaşma alanı bulunuyor.
MODA BURNU, KURBAĞALIDERE…
Anadolu Yakası’nda Moda Burnu’nun doğusundan Marmara’ya dökülen Kurbağalı Dere’nin sağlı sollu 300’er m’ik yakın etrafı, Moda Burnu’nun batı kıyıları ile Moda Burnu’ndan Kartal Tren İstasyonu civarına kadar 25 km uzunluğunda ve 250 m genişliğinde bir kıyı şeridi heyelan ve sıvılaşma alanı olarak belirlendi.
ŞÜKRÜ SARAÇOĞLU STADYUMU
Planda, “Kadıköy Belediye Başkanlığı binası, Kadıköy Evlendirme Dairesi binası ve Şükrü Saracoğlu Stadyumu üzere yapılar belirlenen bu risk alanı içerisinde yer almaktadır. Kıyı Yolu, demiryolu ve kimi yerleşim alanları da yeniden bu risk alanında” dendi.
BEŞİKTAŞ, ŞİŞLİ
Master Planda, Beşiktaş, Şişli üzere merkez ilçelerinin büyük bir kısmının bitişik nizam konutlardan oluştuğu, bu bölgelerin ağır nüfus barındırdığı değinilirken “Yolların darlığı nedeniyle binaların yıkılmaları durumunda erişme riskleri ve eğimli alanlarda ise bitişik tertipte yapılaşmış yapıların kat hizalarının çakışmaması durumunda binalarda ağır hasar yaratma riski oluşmaktadır” tespiti yapıldı.
HEYELAN RİSKİNE DİKKAT
İstanbul’da Florya, Menekşe, Küçükçekmece, Avcılar, Gürpınar ve Büyükçekmece’nin heyelan riski bakımından tehlikeli yerler olduğu vurgulanırken “Bu bölgede su aldığı vakit likit limitleri değişen, kil üzere oturma mümkünlüğü artan üniteler de yer almaktadır. Yamaç eğiminin yüksek olduğu göl kenarları ile Marmara Denizi’nin kuzeyindeki kıyı şeridi, heyelan riski fazla olan bölgeler olarak belirlenmiştir” dendi.
HARİTA TEHLİKEYİ VERMEZ
Binlerce insanın hayatını yitirmesine neden olan iki büyük sarsıntının akabinde pek çok kişi meskeninin altından fay geçip geçmediğini merak ediyor.
Son günlerde birçok mecrada AFAD’ın 2018’de hazırladığı “Türkiye Zelzele Tehlike Haritası’ndan hangi konutun altından hangi fayın geçtiğine bakılabildiği” tezine uzmanlar katılmıyor.
‘HARİTADAN ANLAŞILAMAZ’
Deprem Uzmanı Dr. Ramazan Demirtaş, bu haritada Türkiye’nin tamamının kaya taban olarak kabul edildiğine işaret ederem, “Söz konusu harita parsel yani binaların yer şartlarını kapsamadığından, büyük mühendislik yapılarının dizaynında dikkate alınması son derece sakıncalıdır” dedi. Belediyeler ve vatandaşların Zelzele Tehlike Haritası’na nazaran inşaat işlerine giriştiğini söyleyen Demirtaş, “Deprem Tehlike Haritası’nda konutunuzun altından fay geçip geçmediğini sorgulayamazsınız. Harita 1/2 milyon ölçekli olduğundan 1 cm eşittir 20 km’dir. Dahası mahallî yer şartları içermeyen bir haritadan parsel bazında ivme pahaları anlaşılamaz. Örneğin haritada Aksaray kenti için ivme 0.1 G üzere çok düşük bir paha veriliyor. Fakat bölgede 200 km uzunluğunda Tuz Gölü fayı var. Her ne kadar sarsıntı tekrarlanma aralığı 10 bin yıllık süreçler olsa da 6.5’lik bir zelzele bile 0.5 G güç üretecektir” dedi.