Üniversiteyi kazandınız, bütün yaz büyük bir heyecanla okulların başlayacağı haftayı beklediniz ve nihayet yerleştiğiniz okula ayak bastınız. Birinci gün, birinci ders derken hayatınız boyunca unutamayacağınız anıları biriktirmeye başladınız. Bu anıların elbet en hoş kısımları da vize ve final imtihan periyotlarında yaşanıyor. Yeni arkadaşlıkların birinci adımının atıldığı not paylaşımları, fotokopi kuyrukları artık tarihe karışıyor. Üniversitelerin içinde ve etrafında yıllardır değerli bir ekonomiyi oluşturan bu işleyiş artık son günlerini yaşıyor. Bilhassa pandemi devrinde büyük bir darbe yiyen fotokopiciler bu eğitim-öğretim yılının kırılma noktası olacağını düşünüyor. Onlara nazaran telefon ve bilgisayar üzerinden paylaşılan notlar fotokopiye muhtaçlığı ortadan kaldırıyor.
2 MAKİNEYİ KAPATTIM
24 yıldır fotokopi işi yapan Reha Fotokopi’nin sahibi Kamil Küçükkuru’nun sözleri bu gerçeği net bir formda ortaya koyuyor: “Fotokopi işi artık bitti, ilgi sıfır. Pandemi başladığından beri bu iş azalıyor. Ben pandemiden sonra antika işine başladım ve fotokopi makinelerini bir kenara ittim. 4 makine vardı, 2 makine bıraktım. Artık para kazanmak için bu işi yapmıyorum. Hocaların notları bende olduğundan öğrenciler mağdur olmasın diye bu işi de şimdilik devam ettiriyorum. Fakat haziran ayına kadar duruma bakacağım. Şayet işler güzelce kötüleşirse artık kapatacağım. Fotokopicilik hoş iş ancak artık herkes ek iş yapmak zorunda yoksa maliyetleri kurtarmaz. Etraftaki herkes artık devamlı borca giriyor.”
YÜZDE 20’YE DÜŞTÜ
20 yıldır fotokopicilik yapan Ersin Yıldız da, “Pandemiden bu yana fotokopi işi durdu. Öğretmenler notları sisteme girdikleri için öğrenciler de artık dijital materyeller üzerinden ders çalışıyor. Elimde not olsun diyen çok az. Öğrencinin yüzde 80’i bilgisayardan yüzde 20’lik kısmı kâğıttan çalışıyor” dedi. Yıldız, mesleğin eski karı olmadığını belirterek, “Fotokopi ana gelir kaynağımız lakin artık kredilerle dükkanı döndürüyoruz. Okulun etrafında olduğumuz için okula bağlıyız. Üniversite durunca biz de duruyoruz. Şu an tek beklentimiz okul açılınca ne durumda olacağımız. Önümüzü göremiyoruz. Bu sene istediğimiz randımanı alamazsak dükkânı kapatacağız” diye konuştu.
‘MECBUR KAPATACAĞIZ’
Esnaf Tefariye Manisalıgil ise pandemi devrinde başlayan sorunun sarsıntıdan sonra uzaktan eğitime geçince de devam ettiğini söyledi. Manisalıgil, “Bu kesimde olan herkes sıkıntı durumda. Maliyetlerimiz çok yüksek. Kurtarmazsa mecbur kapatacağız. Eskisi üzere not alan yok hocalar WhatsApp’tan notları atıyor. Teknoloji işimizi engelledi. Geçen sene bir iki hoca not bıraktı lakin 100 kişilik sınıftan 15 kişi notların çıktısını aldı” dedi. Özel üniversitelerin etrafında fotokopinin 1 lira olduğunu söyleyen Manisalıgil, “Bu etrafta çok fotokopici var, herkes birbirine rakip bu yüzden fiyat yükseltemiyoruz. Tek taraf 60 kuruş önlü artlı ise 40 kuruş halinde çekiyoruz” diye konuştu. Aydın Kırtasiye çalışanı ise dijitale ayak uydurduklarını belirterek, “Dükkâna bilgisayar aldık. Öğrenciler bilgisayardan çıktı almak için bize geliyor” dedi.
İstanbul Üniversitesi etrafında tek sayfa fotokopi fiyatı 60 kuruş, gerili önlü çekildiği vakit ise tek sayfa fiyatı 40 kuruş oluyor.
KİRA KRİZİ SAHAFLAR ÇARŞISI’NI DA VURDU
Beyazıt’taki Sahaflar Çarşısı’nda da durum farklı değil. Esnaf okulların açılmasını ve ders kitabı satmayı bekliyor. Sahaflar Çarşısı Dernek Başkanı Adil Sarmusak çarşının güç günler yaşadığını belirterek artan kiralarla baş ettiklerini söyledi. Sarmusak, “Buranın yeri II. Beyazıt’a aittir, siz burada işgalcisiniz denildi ve bizim belediyeye ödediğimiz tüm kiralar yok sayıldı. Şu anda dört tane mahkeme görüyoruz. Talep edilen kiraları ödememiz mümkün değil. Şu an yalnızca sermayeyle ayakta kalıyoruz. Beşerler artık kitap okumuyor, çarşıya gelen giden yok. Çarşıyı korumak için kiraların yüksek olmaması gerekiyor” tabirlerini kullandı.