İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekip Avdagiç, “Nasıl Türkiye yatırım teşvikleri konusunda bölgelere ayrılmışsa, taban fiyatın de bölgesel belirlenmesi gerektiğine inanıyoruz. İstanbul’daki taban fiyatla, 5-6’ncı teşvik bölgesindeki taban fiyat birebir olmamalı” dedi.
İTO, “İstanbul İktisadının 100’ü” araştırmasında, 2022’de İstanbul’un Türkiye ekonomisindeki hissesini yüzdelik oranlar halinde inceledi.
İstanbul, 68 kentin toplamından daha fazla ulusal gelir üretti
İTO’dan yapılan açıklamaya nazaran, tek başına 68 kentin toplamından daha fazla ulusal gelir üreten İstanbul iktisadı, 2022’de, bugüne kadar muhakkak olan bilgileriyle vergi gelirlerinin yüzde 48,2’sini, toplam dış ticaretin yüzde 48,7’sini üretti.
Araştırmaya nazaran, yabancılara konut satışlarının yüzde 40’a yakını İstanbul’da gerçekleşirken, yabancı sermayeli şirketlerin yüzde 62’sinin adresi İstanbul oldu.
Açıklamada görüşlerine yer verilen İTO Başkanı Avdagiç, “İstanbul’u katma pahalı üretimin merkezi olarak konumlayan bir strateji, başka vilayetlerdeki tamamlayıcı bölümlerin de gelişimine çok büyük katkı verecektir” tabirini kullandı.
Avdagiç, İstanbul’un teşvik edilmesi için de üç teklifte bulundu. Kenti özel bir teşvik paketi hazırlanması gerektiğini belirten Avdagiç, “İstanbul’da var olan sanayi tesislerinin teknoloji geliştirme, katma paha artırma, kapasite büyütme, yeşil mutabakata ahenk sağlama, etrafa hassas ve sürdürülebilirlik temalı yatırımlarının ağır halde desteklenmesi emeliyle ‘İstanbul’a özel bir teşvik paketi’ çok yerinde olur. Zira İstanbul’u teşvik etmek, Türkiye’yi teşvik etmektir” görüşünü aktardı.
“İstanbul’da alım gücünü korumak gerek”
İkinci tekliflerinin, “bölgesel minimum ücret” olduğunu belirten Avdagiç, şunları kaydetti:
“Nasıl Türkiye yatırım teşvikleri konusunda bölgelere ayrılmışsa, taban fiyatın de bölgesel belirlenmesi gerektiğine inanıyoruz. İstanbul’daki minimum fiyatla, 5-6’ncı teşvik bölgesindeki minimum fiyat tıpkı olmamalı. Çünkü yerli ve yabancı nüfusun yoğunluğu ile birlikte talebin bu kadar yüksek olduğu bir kentte çalışanın alım gücünü, şirketlerimizin rekabetçiliğini korumak gerek. Bilhassa barınma ve iki-üç vasıta ile sağlanan ulaşım üzere konular minimum ücretlinin yükünü artırıyor.”
Avdagiç, üçüncü olarak da İstanbullu işletmelere KGF dayanaklı kredi talebinde bulunarak, “Kira takviye paketi, işçi dayanak paketi, işletme dayanak paketi üzere farklı başlıklarda KGF takviyeli İstanbul bölgesine özel bir kredi çalışması yapılması yarar getirir. Ayrıyeten İstanbul’daki yüksek kira bedelleri de dikkate alınarak bölgesel kira stopaj oranı uygulamasına geçilmesi ve İstanbul’da bu oranda bir indirim getirilmesi yarar sağlayacaktır” değerlendirmesini yaptı.
“İstanbul kıymetli bir döviz kazandırıcı şehir”
Yabancılara yapılan konut satışlarının yüzde 40’a yakınının İstanbul’da gerçekleştiğini hatırlatan Avdagiç, “Yabancı sermayeli şirketlerin yüzde 62’sinin adresi İstanbul. Bu bilgiler şunu ispatlıyor ki İstanbul değerli bir ‘döviz kazandırıcı şehir’ fonksiyonu görüyor” dedi.
Avdagiç, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Yatırım Teşvik İstatistikleri’ne bakıldığında 2001-2021 ortasında Türkiye genelinde 82 adet stratejik yatırım için yatırım teşvik dokümanı düzenlenirken, bunların 13’ünün tek başına İstanbul için düzenlendiğini kaydetti.
Avdagiç, “Tüm bu özellikleriyle Türkiye’nin hedeflediği ihracat ve cari fazla gayesinde İstanbul’un rolü tartışmasız ki son derece stratejiktir. Tıpkı biçimde inovasyonun en kıymetli göstergelerinden biri olan patent sayısına bakıldığında da İstanbul, Türkiye’nin açık orta başkan kenti. 2021’de yapılan 8 bin 439 patent müracaatının yüzde 42’si İstanbul’dan gerçekleştirildi. Hasebiyle kısa ve orta vadede yüksek teknolojiye dayalı ihracatı artırabilecek altyapı İstanbul’da bulunuyor” bilgisini verdi.
2022’de İstanbul’un Türkiye ekonomisindeki payı
İTO’dan, “İstanbul İktisadının 100’ü” araştırmasında 2022 yılına ait bilgiler şu halde sıralandı:
– Türkiye 100 kişi olsaydı, 19 kişi İstanbul’da yaşıyor olurdu.
– Türkiye’ye gelen 100 yabancı turistten 35’i İstanbul’u tercih etti.
– Türkiye’de üretilen her 100 liralık ulusal gelirin 30 lirası İstanbul’da oluştu (2021).
– Her 100 dolarlık dış ticaretin 49 dolarını İstanbullu firmalar yaptı.
– İş dünyasının ödediği 100 liralık vergi gelirinin 48 lirası İstanbul’da tahsil edildi.
– Türkiye’deki her 100 kurumlar vergisi mükellefinin 38’i İstanbul’da bulunuyor.
– Her 100 sigortalı çalışanın 24’ü İstanbul’da istihdam edildi.
– 100 konuttan 18’i İstanbul’da satıldı. 100 yabancının 38’i konut tercihini İstanbul’dan yana koydu.
– 100 liralık banka kredisinin 40’ı İstanbul’da kullandırıldı.
– Tekrar her 100 liralık mevduatın 41 lirası bankaların İstanbul şubelerinde bulunuyor.
– Her 100 şirketten 41’i İstanbul’da kuruldu. Yabancı sermayeli 100 şirketten ise 62’si İstanbul’u tercih etti.
– Her 100 yolcudan 50’si İstanbul’daki havalimanlarından seyahat etti.(AA)